Approfondimento delle letture della liturgia
Profundización de las lecturas de la liturgia
Poglobitev Božje besede
Produbljivanje liturgijskih tekstova
![[SEMI] XVII DOMENICA DEL TEMPO ORDINARIO (Anno A) 2](https://www.edizionilipa.com/wp-content/uploads/2023/07/096-043-2013-Cappella-Santissimo-Almudena-Madrid-Spagna-Adorazione-dei-magi-400x400.jpg "[SEMI] XVII DOMENICA DEL TEMPO ORDINARIO (Anno A) 2")
In san Paolo, l’amore dell’uomo per Dio si apre a delle novità straordinarie, mai prima contemplate nella tradizione biblica.
Ad esempio, Paolo non rimane affatto nella scia del Siracide, dove si sostiene che chi ama Dio, chi lo teme e si umilia davanti a lui e gli ubbidisce, riceve dei benefici (cf. Sir 2,15-17).
No, Paolo, dice che “Dio giustifica l’empio” (Rm 4,5), anzi, che ha manifestato il suo amore per noi “quando eravamo ancora peccatori” (Rm 5,8), o addirittura che “quando eravamo nemici siamo stati riconciliati con Dio per mezzo della morte del Figlio suo” (Rm 5,10).
È una novità assoluta questo nuovo stato dell’essere riconciliati in Cristo con il Padre, il quale ci ha colmato con l’amore con cui ci ha amato nel suo Figlio (cf Gv 17,26). E’ lui il principio dell’Amore, perché lui è amore e ci ha amato per primo e non siamo noi ad amarlo per primi (cf 1Gv 4,10).
Allora, il suo amore diventa il nostro perché viene accolto da noi. E proprio in questa accoglienza avviene il cambiamento.
Quando siamo in questa accoglienza dell’amore, quando la nostra esistenza viene costituita da questo amore, qualsiasi cosa succeda nella storia – tutto – coopera al nostro bene (cf Rm 8,28).
Non nel senso che le cose, per quello che sono, fanno il nostro bene, ma perché, nell’affidamento nell’amore filiale al Padre, accogliamo il suo disegno, il disegno della sua volontà che è sempre l’amore (cf Ef 1,5).
C’è la volontà del Padre che fa sì che i suoi figli, salvati per mezzo della morte del suo Unigenito, possono, allo stesso modo del Figlio, sperimentare che tutto ciò che accade coopera alla manifestazione dell’amore di Dio per noi, perché siamo chiamati secondo questo disegno d’amore (cf Rm 8,28).
Attenzione: chiamati non perché bravi e perché magari ci distinguiamo dagli altri. No. “Egli ci ha salvati e ci ha chiamati con una vocazione santa, non già in base alle nostre opere, ma secondo il suo progetto e la sua grazia, che ci è stata data in Cristo Gesù” (2Tm 1,9).
In questa salvezza, il dono dello Spirito Santo “parla” e, donandoci l’Amore (cf Rm 5,5), ci fa scoprire che siamo stati conosciuti da Dio, cioè che il suo sguardo ci accompagna sempre, da sempre. Questo sguardo, questo essere conosciuti così ci fa sentire amati, addirittura da “prima della creazione del mondo” (cf Ef 1,3-6).
Noi siamo nell’amore dello sguardo del Padre, che ci contempla nel suo Figlio.
La via della conoscenza, anche della nostra, è il modo in cui siamo stati conosciuti da Dio, ossia in modo in cui da Dio siamo stati amati.
La conoscenza non può essere separata dall’amore.
L’amore non può essere conosciuto se non perché lo si vive. Un amore vissuto, non perché meritato, ma perché donato gratuitamente e accolto.
È una persona che viene dalla stessa vita del Padre, lo Spirito Santo, quella che ci apre all’esperienza dell’amore e ci fa sperimentare una conoscenza, che è quella del Padre, come Lui ci vede, ci ama, fino a dare il suo Figlio (cf Gv 3,16), il quale prende la nostra carne, affinché nella sua morte si dischiuda per noi la verità dell’amore che supera la morte.
Quella morte che ci fa tanta paura e condiziona in tutto la nostra esistenza, ci blocca, ci fa addirittura creare un’immaginazione, una filosofia, un pensiero su un Dio che non esiste e che non c’entra niente con il Padre del Signore nostro Gesù Cristo, e che non c’entra niente con quel Dio che è il Padre nostro. Solo dentro questa onda dell’amore arriviamo a conoscere “così come anch’io sono conosciuto” (1Cor 13,12).
Io conosco a partire da come sono conosciuto, da come sono amato.
La conoscenza ha le sue radici nell’esperienza dell’amore.
Purtroppo, la storia testimonia qualcosa che non si riesce ad accordare con tale parola del Signore.
Senza lo Spirito Santo e senza l’esperienza liturgica, eucaristica, che ci fa entrare nel Regno del Padre del nostro Signore Gesù Cristo, è difficile avere l’esperienza di essere conosciuti veramente.
La nostra formazione degli ultimi secoli non sembra prevedesse la verifica se la persona ha l’esperienza di essere conosciuta da Dio, quindi di essere amata da Dio.
Questa esperienza si manifesta nell’amore ai fratelli (cf 1Gv 4,11).
In chi procede nello studio della teologia o nella catechesi, va assolutamente verificato il cammino concreto nell’esperienza dell’amore gratuito verso gli altri.
Perché, come abbiamo visto, Giovanni dice chiaramente che “chi non ama non ha conosciuto Dio” (1Gv 4,8).
Non solo, ma il mondo ci riconoscerà come discepoli di Cristo solo se siamo nell’amore. “Da questo tutti sapranno che siete miei discepoli, se avrete amore gli uni per gli altri” (Gv 13,35).
Oggi assistiamo al rovinoso crollo di un certo modo di essere Chiesa, e questo può manifestarsi come una vera provvidenza, una liberazione.
Sento ancora forte nelle orecchie ciò che mi ha detto anni fa un signore, dopo aver partecipato a una messa in una chiesa barocca di Roma: Caro amico, ti devo proprio dire che in questa messa oggi le uniche due cose che mancavano erano la fede e l’amore. Abbondava la conoscenza, ma era “aria fritta”, come la cupola dipinta sopra di noi.
Penso che siamo tutti d’accordo che la fede va constatata nella concretezza e la conoscenza di Dio nel servizio al prossimo. Altrimenti fanno parte di una pubblicità, del costume culturale di una religione che non sfiora più l’esistenza.
Il passo odierno della seconda lettura apre una via assolutamente fuori da tali orizzonti. Il bene che, attraverso tutto, concorre nell’amore secondo la volontà del Padre è essere in Cristo Gesù. Il bene che riceviamo attraverso la storia e gli eventi corrisponde alla chiamata a prendere parte alla forma di Cristo. Allora ecco la domanda: Quale è la “forma del Figlio suo” alla quale noi veniamo conformati?
Non è possibile che questa “forma del Figlio suo” non c’entri niente con l’incarnazione, con il triduo pasquale, con l’ascensione e con il compimento, “quando Cristo apparirà nella sua gloria e noi con lui” (cf Col 3,4). Conformarsi alla forma di Cristo non vuol dire imitare un dettaglio di lui. Ogni tratto della somiglianza ci fa vivere tutto il Cristo. Non è possibile partecipare alle sue sofferenze senza partecipare alla sua risurrezione, e via dicendo.
È interessante come da alcuni secoli l’edificio ecclesiale non faccia più vedere che esso è immagine del corpo di Cristo e che l’umanità che fa parte di questo corpo e che lì si raduna lo fa per scoprire la sua somiglianza sempre più reale con Cristo Signore, Redentore e fratello. Probabilmente le nostre chiese non sono preoccupate di far vedere di chi sono immagine. Inoltre è difficile trovare dentro l’immagine di un Cristo crocifisso, ad esempio, che dica Cristo nell’interezza del suo mistero, cioè Figlio di Dio incarnato e risorto, che con il suo sacrificio pasquale ci unisce al Padre suo, affinché noi lo riconosciamo come Padre nostro.
Come diceva Ratzinger, non si può mettere in evidenza, esprimere, disegnare o predicare una sola dimensione di Cristo. Bisogna invece far vedere un Cristo che racchiude tutto il mistero pasquale, come ad esempio fanno i Crocifissi di Sarzana o di Rosano, dove si manifesta tutto il mistero di Cristo.
Altrimenti si rischia di presentare ai fedeli un’immagine alla quale siamo chiamati ad essere conformati, che è solo una parte di questo mistero, ad esempio la passione, sulla quale abbiamo così tanto insistito da far allontanare la gente perché non abbiamo fatto vedere l’esito di questo sacrificio.
Siamo chiamati dunque ad accogliere, perché è dall’esperienza di essere conosciuti in quell’amore che Dio stesso manifesta unendosi a noi, che noi possiamo ricevere lo sguardo d’insieme.
Perché noi siamo “chiamati alla comunione del Figlio suo” (1Cor 1,9) e questa comunione è il passaggio con Cristo e in Cristo nel Regno.
SEMI è la rubrica del Centro Aletti disponibile ogni venerdì.
Ogni settimana, oltre all’omelia della domenica in formato audio, sarà disponibile sul sito LIPA un approfondimento delle letture della liturgia eucaristica domenicale o festiva.
En San Pablo, el amor del hombre por Dios se abre a las novedades extraordinarias nunca antes contempladas en la tradición bíblica. Por ejemplo, Pablo no permanece en absoluto en la estela del Sirácides, donde se sostiene que quien ama a Dios, quien lo teme y se humilla ante él y le obedece, recibe beneficios (cf. Sir 2, 15-17).
No, Pablo dice que “Dios justifica al impío” (Rm 4,5), es más, que ha manifestado su amor por nosotros “cuando éramos todavía pecadores” (Rm 5,8), es decir que “cuando éramos enemigos hemos sido reconciliados con Dios por medio de la muerte de su Hijo” (Rm 5,10).
Es una novedad absoluta este nuevo estado de estar reconciliados en Cristo con el Padre, el cual nos ha colmado con el amor con que nos ha amado en su Hijo (cf. Jn 17,26). Él es el principio del Amor, porque él es amor y nos ha amado primero y no somos nosotros los primeros en amarlo (cf. 1Jn 4,10).
Entonces, su amor se convierte en la razón por la que es acogido por nosotros. Y precisamente en esta acogida se produce el cambio.
Cuando estamos en esta acogida del amor, cuando nuestra existencia está constituida por este amor, cualquier cosa que suceda en la historia -todo- coopera para nuestro bien (cf. Rm 8,28).
No en el sentido de que las cosas, por lo que son en sí mismas, nos hagan bien, sino porque en la confianza del amor filial al Padre acogemos su plan, el plan de su voluntad que es siempre el amor (cf. Ef 1,5).
Esta es la voluntad del Padre que hace de tal modo que sus hijos, salvados por medio de la muerte de su Unigénito, puedan, del mismo modo que el Hijo, experimentar que todo lo que sucede coopera para la manifestación del amor de Dios por nosotros, porque hemos sido llamados de acuerdo con este diseño de amor (cf. Rm 8,28).
Atención: llamados no porque seamos estupendos o porque quizás nos distinguimos de los demás. No. “Él nos salvó y nos llamó con una vocación santa, no por nuestras obras, sino según su designio y según la gracia que nos dio en Cristo Jesús desde antes de los siglos” (2Tm 1,9).
En esta salvación, el don del Espíritu Santo habla y, donándonos el Amor (cf. Rm 5,5), nos hace descubrir que hemos sido conocidos por Dios, es decir, que su mirada nos acompaña siempre, y desde siempre. Esta mirada, este ser conocidos de esta manera nos hace sentir amados, de hecho, desde “antes de la creación del mundo” (cf. Ef 1,3-6).
Estamos en el amor de la mirada del Padre que nos contempla en su Hijo.
La vía del conocimiento, también del nuestro, es el modo en que hemos sido conocidos por Dios, es decir el modo en que por Dios hemos sido amados.
El conocimiento no puede estar separado del amor.
El amor no puede ser conocido si no porque se le vive. Un amor vivido, no porque lo hemos merecido, sino porque se nos ha donado gratuitamente y lo hemos acogido.
Es una persona que viene de la misma vida del Padre, el Espíritu Santo, la que nos abre a la experiencia del amor y nos hace experimentar un conocimiento, que es el propio del Padre, como Él nos ve, nos ama, hasta dar a su Hijo (cf. Jn 3,16), el cual asume nuestra carne, para que en su muerte se desvele para nosotros la verdad del amor que supera la muerte.
Esta muerte que nos da tanto miedo y condiciona en todo nuestra existencia, nos bloquea, nos hace incluso crear una imagen, una filosofía, un pensamiento sobre un Dios que no existe y que no tiene nada que ver con el Padre de nuestro Señor Jesucristo, ni con ese Dios que es el Padre nuestro. Solo dentro de esta onda de amor llegamos a conocer “así como yo también soy conocido” (1Cor 13,12).
Yo conozco a partir de como yo soy conocido, de como yo soy amado.
El conocimiento tiene sus raíces en la experiencia del amor.
Por desgracia, la historia da testimonio de algo que no es capaz de concordar con esa palabra del Señor.
Sin el Espíritu Santo y sin la experiencia litúrgica, eucarística, que nos hace entrar en el Reino del Padre de nuestro Señor Jesucristo, es difícil tener la experiencia de ser conocidos verdaderamente.
Nuestra formación de los últimos siglos no parece incluir la comprobación de su la persona tiene la experiencia de ser conocida por Dios, por tanto, de ser amada por Dios.
Esta experiencia se manifiesta en el amor a los hermanos (1Jn 4,11).
Quien se dedica al estudio de la teología o de la catequesis, debe verificarse absolutamente el camino concreto en la experiencia del amor gratuito hacia los demás.
Porque, como hemos visto, Juan dice claramente que “quien no ama no ha conocido a Dios” (1Jn 4,8).
Y no solo esto, sino que el mundo nos reconocerá como discípulos de Cristo solo si estamos en el amor. “En esto conocerán todos que sois discípulos míos: si os amáis unos a otros” (Jn 13,35).
Hoy asistimos al ruinoso colapso de un cierto modo de ser Iglesia, y esto puede manifestarse como una verdadera providencia, una liberación.
Escucho todavía fuertemente en las orejas lo que me dijo hace unos años un señor, después de haber participado en una misa en una iglesia barroca de Roma: querido amigo, te debo decir que efectivamente en esta misa de hoy las dos únicas cosas que faltaban eran la fe y el amor.
Abundaba el conocimiento, pero era “palabrería” como la cúpula pintada encima de nosotros.
Creo que estamos todos de acuerdo con que la fe debe considerarse en la concreción y el conocimiento de Dios en el servicio al prójimo. De lo contrario forma parte de una publicidad, de la costumbre cultural de una religión que no toca más la existencia.
El pasaje de hoy de la segunda lectura abre una vía absolutamente fuera de tales horizontes. El bien que, a través de todo, concurre en el amor según la voluntad del Padre es ser en Cristo Jesús. El bien que recibimos por medio de la historia y los eventos corresponde a la llamada a participar de la forma de Cristo. Entonces la pregunta es: ¿Qué es la “forma de su Hijo” a la cual nos conformamos?
No es posible que esta “forma de su Hijo” no tenga nada que ver con ni la encarnación, ni con el triduo pascual, ni con la ascensión ni con el cumplimiento, “cuando Cristo aparecerá en su gloria y nosotros con él” (cf. Col 3,4). Conformarse con la forma de Cristo no quiere decir imitar un detalle suyo. Cada rasgo de la semejanza nos hace vivir el Cristo total. No es posible participar en sus sufrimientos sin participar en su resurrección, y así sucesivamente.
Es interesante como desde algunos siglos el edificio eclesial no haga ya ver que éste es imagen del cuerpo de Cristo y que la humanidad que forma parte de este cuerpo y que allí se reúne lo hace para descubrir su semejanza cada vez más real con Cristo Señor, Redentor y hermano.
Probablemente nuestras iglesias no están preocupadas de hacer ver de quién son imagen. Además, es difícil encontrar dentro la imagen de un Cristo crucificado, por ejemplo, que manifieste a Cristo en la plenitud de su misterio, es decir Hijo de Dios encarnado y resucitado, que con su sacrificio pascual nos une a su Padre, para que nosotros lo reconozcamos como Padre nuestro.
Como decía Ratzinger, no se puede poner en evidencia, explicar, dibujar o predicar una sola dimensión de Cristo. Es necesario, en cambio, hacer ver un Cristo que abarca todo el misterio pascual, como por ejemplo hacen los Crucifijos de Sarzana o de Rosano, donde se manifiesta yodo el misterio de Cristo.
De lo contrario se corre el riesgo de presentar a los fieles una imagen con la cual estamos llamados a conformarnos, que es solo una parte de este misterio, por ejemplo la pasión, sobre la que hemos insistido tanto que ha alejado a la gente porque no hemos hecho ver el resultado de este sacrifico.
Estamos llamados, por tanto, a acoger, porque es desde la experiencia de ser conocidos en el amor que Dios mismo manifiesta uniéndose a nosotros que podemos recibir la mirada sobre el todo.
Porque nosotros estamos “llamados a la comunión de su Hijo” (1Cor 1,9) y esta comunión es el paso con Cristo y en Cristo en el Reino.
SEMILLAS es una publicación del Centro Aletti disponible todos los viernes. Cada semana, además del audio de la homilía dominical, estará disponible en el sitio de LIPA un comentario a las lecturas de la Liturgia del Domingo, como así también a las lecturas de la semana.
Pavlova pisma nam glede človekove ljubezni do Boga prinesejo neverjetno novost, ki je v Stari zavezi ni bilo opaziti nikoli prej.
Na primer Sirah pravi, da bo človek, ki ljubi Boga, se ga boji, se pred njim ponižuje in ga uboga, deležen koristi (prim. Sir 2,15-17).
Pavel pa nikakor ne sledi tej usmeritvi, ampak pravi, da »Bog opravičuje brezbožneža« (Rim 4,5), in še več, da je razodel svojo ljubezen do nas, »ko smo bili še grešniki« (Rim 5,8), ali celo, da »smo se po smrti njegovega Sina spravili z Bogom, ko smo bili še sovražniki,« (Rim 5,10). To, da smo bili v Kristusu spravljeni z Očetom, ki nas je napolnil z isto ljubeznijo, s katero nas je ljubil v svojem Sinu (prim. Jn 17,26), je popolna novost. On je izvor Ljubezni, saj je on ljubezen in nas je prvi ljubil, ne pa, da bi mi prvi ljubili njega (prim. 1 Jn 4,10).
Njegova ljubezen tako postane naša, saj jo sprejmemo. In v tem sprejemanju se zgodi sprememba.
Ko sprejmemo ljubezen, ko v nas živi ljubezen, potem se lahko zgodi karkoli – prav vse –, in nam vse pripomore k dobremu (prim. Rim 8,28).
Vendar ne v smislu, da bi stvari, take kot so, bile v našo korist, ampak, ker z otroško ljubeznijo zaupamo Očetu, sprejmemo njegov načrt, načrt njegove volje, ki je vedno ljubezen (prim. Ef 1,5).
Očetova volja je, da lahko njegovi otroci, ki so rešeni po smrti njegovega edinorojenega Sina, enako kot Sin izkusijo, da vse, kar se zgodi, pripomore k temu, da se razodene Božja ljubezen do nas, saj smo poklicani po tem načrtu ljubezni (prim. Rim 8,28).
Toda nismo poklicani, ker smo pridni in ker se morda ločimo od drugih. Ne. »Bog nas je namreč odrešil in poklical s svetim klicem, ne zaradi naših del, temveč zaradi svojega sklepa in milosti, ki nam jo je pred večnimi časi podaril v Kristusu Jezusu« (2 Tim 1,9).
V tem odrešenju dar Svetega Duha »govori« in, ko nam daje Ljubezen (prim. Rim 5,5), spoznavamo, da nas Bog pozna, kar pomeni, da nas njegov pogled spremlja vedno in od vedno. Ta pogled, to, da nas pozna, nam daje čutiti, da smo ljubljeni, celo pred stvarjenjem sveta (prim. Ef 1,3-6).
Smo v ljubezni Očetovega pogleda, ki nas zre v svojem Sinu.
Pot spoznanja, tudi našega, je način, kako nas Bog pozna, oziroma način, kako nas Bog ljubi.
Spoznanja ni mogoče ločiti od ljubezni.
Ljubezni ne moremo spoznati drugače kot tako, da jo izkusimo. Gre za doživeto ljubezen, pa ne zato, ker smo si jo zaslužili, ampak, ker nam je podarjena in smo jo sprejeli.
Sveti Duh je oseba, ki prihaja iz Očetovega življenja in nas odpira izkušnji ljubezni. Daje nam izkušati spoznanje, ki je Očetovo, kako nas On vidi in ljubi – vse do tega, da da svojega Sina (prim. Jn 3,16), ki je sprejel naše meso, da bi nam v svoji smrti pokazal resnico ljubezni, ki preseže smrt.
Smrt, ki nas tako zelo plaši in pogojuje ves naš obstoj, nas blokira ter v nas ustvarja predstave, filozofijo in miselnost o Bogu. Vendar tak Bog ne obstaja in nima nič skupnega z Očetom našega Gospoda Jezusa Kristusa, in z Bogom, ki je naš Oče. Samo znotraj ljubezni lahko spoznamo, kakor smo bili spoznani (prim. 1 Kor 13,12).
Spoznavam lahko izhajajoč iz tega, kako sem spoznan, kako sem ljubljen.
Korenine spoznanja so v ljubezni.
Žal pa nam zgodovina priča o nečem, kar se ne sklada s to Gospodovo besedo.
Brez Svetega Duha in brez liturgične, evharistične izkušnje, ki nam omogoča vstop v kraljestvo Očeta našega Gospoda Jezusa Kristusa, težko izkusimo, da smo resnično spoznani.
Zgleda, da v zadnjih stoletjih naša formacija ni preverjala, ali ima oseba izkušnjo, da jo Bog pozna in zato ljubi.
Ta izkušnja se razodene v ljubezni do bratov (prim. 1 Jn 4,11).
Pri študentu teologije ali katehetike je nujno treba preveriti, kako je z njegovo zastonjsko ljubeznijo do drugih.
Kot smo namreč videli, Janez jasno pove, da »kdor ne ljubi, Boga ni spoznal« (1 Jn 4,8).
Ne le to, ampak nas bo svet prepoznal kot Kristusove učence samo po ljubezni. »Po tem bodo vsi spoznali, da ste moji učenci, če boste med seboj imeli ljubezen« (Jn 13,35).
Danes smo priče uničujočemu propadu določenega načina življenja Cerkve, kar pa je lahko tudi znak Previdnosti, osvoboditve. Še vedno mi odmeva v ušesih, kar mi je pred leti dejal neki gospod, potem ko je bil pri maši v neki rimski baročni cerkvi: Dragi prijatelj, moram ti reči, da sta pri tej današnji maši manjkali samo dve stvari: vera in ljubezen. Znanja je bilo veliko, vendar je bilo le prazno govoričenje, kakor naslikana kupola nad nami.
Mislim, da se vsi strinjamo, da se mora vera konkretno pokazati, spoznanje Boga pa opaziti v služenju bližnjemu. Sicer je le reklama in kulturna navada religije, ki se ne dotika več življenja.
Današnje drugo berilo odpira povsem drugačna obzorja. Karkoli je dobrega, lahko pripomore k ljubezni, v skladu z Očetovo voljo; in ta je, da smo v Kristusu Jezusu. Dobro, ki ga prejemamo preko zgodovine in dogodkov, sovpada s poklicanostjo biti upodobljeni po Kristusu. Tukaj pa se pojavi vprašanje: Kakšna je »podoba njegovega Sina«, po kateri smo upodobljeni?
Ni mogoče, da ta »podoba njegovega Sina« ne bi bila povezana z učlovečenjem, z velikonočnim tridnevjem, vnebohodom in izpolnitvijo, ko se bo Kristus prikazal v svoji slavi in mi z njim (prim. Kol 3,4). Upodabljati se po Kristusu ne pomeni posnemati neko njegovo podrobnost. Vsak vidik podobnosti nam daje živeti celotnega Kristusa. Ni mogoče biti udeležen pri njegovem trpljenju ne da bi bil udeležen tudi pri njegovem vstajenju, in podobno.
Zanimivo je, da zgradba cerkve že več stoletij ne pokaže, da je podoba Kristusovega telesa. Tudi ne pokaže, da človeškost, ki je del tega telesa in se v njem zbira, dela to zato, da bi vse bolj odkrivala svojo resnično podobnost s Kristusom Gospodom, Odrešenikom in bratom. Verjetno pri gradnji naših cerkva ni bilo poudarka na tem, da bi se pokazalo, čigava podoba so. Poleg tega v njih težko najdemo podobo križanega Kristusa, ki bi pokazala Kristusa v vrhuncu njegove skrivnosti, se pravi učlovečenega in vstalega Božjega Sina, ki nas s svojo velikonočno žrtvijo združi z njegovim Očetom, da bi ga mi prepoznali kot našega Očeta.
Kot je dejal Ratzinger, se ne more izpostaviti, izraziti, naslikati ali pridigati o eni sami razsežnosti Kristusa. Treba je namreč pokazati Kristusa, ki vsebuje celotno velikonočno skrivnost, kot to pokaže npr. Križani iz Sarzane ali Rosana – tam vidimo celotno Kristusovo skrivnost.
V nasprotnem primeru tvegamo, da vernikom predstavimo podobo, po kateri smo poklicani biti upodobljeni, ki pa je le del Kristusove skrivnosti, na primer trpljenje – pri tem smo tako zelo vztrajali, da so se ljudje oddaljili, ker nismo pokazali cilja te žrtve.
Poklicani smo torej, da sprejemamo, saj lahko celostni pogled dobimo prav iz izkušnje, da smo spoznani v ljubezni, ki jo Bog sam izkazuje, ko se združuje z nami.
Oče nas je namreč »poklical v občestvo s svojim Sinom« (1 Kor 1,9). To občestvo pa je prehod s Kristusom in v Kristusu v Kraljestvo.
SEMENA je rubrika centra Aletti, ki je na voljo vsak petek ali soboto (v italijanščini že v petek). Vsak teden bo na spletni strani LIPE poleg nedeljske homilije v zvočni obliki (v italijanščini) na voljo tudi poglobitev Božje besede nedeljske ali praznične svete maše.
U sv. Pavla čovjekova ljubav prema Bogu otvara se izvanrednim novostima, koje nikada prije nisu viđene u biblijskoj tradiciji.
Primjerice, sv. Pavao nipošto ne ostaje na tragu Knjige Sirahove, gdje se tvrdi da onaj koji ljubi Boga, onaj koji ga se boji i ponizuje se pred njim i sluša ga, prima dobročinstva (usp. Sir 2,15-17).
Ne, Pavao kaže da Bog „opravdava bezbožnika“ (Rim 4, 5), štoviše, da je očitovao svoju ljubav prema nama „dok još bijasmo grešnici“ (Rim 5, 8), ili čak da se „s Bogom pomirismo po smrti Sina njegova dok još bijasmo neprijatelji“ (Rim 5, 10).
To novo stanje pomirenja u Kristu s Ocem, koji nas je ispunio ljubavlju s kojom nas je ljubio u svome Sinu (usp. Iv 17,26), jest apsolutna novost. On je počelo ljubavi, jer je on ljubav i on nas je prvi ljubio, a nismo mi oni koji su njega prvi ljubili (usp. 1 Iv 4, 10).
Onda njegova ljubav postaje naša, jer smo ga primili. I upravo se u tom primanju događa promjena.
Kada smo u tom primanju ljubavi, kada naše življenje ustroji ta ljubav, što god da se dogodi u povijesti – sve – pridonosi našemu dobru (usp. Rim 8,28).
Ne u smislu da stvari, po onome što one jesu, čine naše dobro, već zato što, u pouzdanju u sinovsku ljubav prema Ocu, prihvaćamo njegov naum, naum njegove volje koji je uvijek ljubav (usp. Ef 1,5).
Postoji volja Oca koja dovodi do toga da njegova djeca, spašena smrću njegovog Jedinorođenog Sina, mogu, na isti način kao i Sin, iskusiti da sve što se događa pridonosi očitovanju Božje ljubavi prema nama, jer smo pozvani u skladu s tim naumom ljubavi (usp. Rim 8,28).
Ovdje trebamo biti oprezni: pozvani smo ne zato što smo dobri i zato što se možda ističemo u odnosu na druge. Ne. On „nas je spasio i pozvao pozivom svetim, ne po našim djelima, nego po svojem naumu i milosti koja nam je dana u Kristu Isusu“ (2 Tim 1, 9).
U tom spasenju „progovara“ dar Duha Svetoga i, darivajući nam ljubav (usp. Rim 5,5), otkriva nam da nas Bog poznaje, to jest da nas njegov pogled prati uvijek, i oduvijek. Taj pogled, svijest da nas Bog tako poznaje, dovodi do toga da se osjećamo ljubljeni, čak i „prije postanka svijeta“ (usp. Ef 1,3-6).
Mi smo u ljubavi Očeva pogleda, koji nas promatra u svome Sinu.
Put spoznaje, čak i naše, jest način na koji nas je Bog poznavao, to jest u načinu na koji nas je Bog ljubio.
Spoznaja se ne može odvojiti od ljubavi.
Ljubav se ne može upoznati ako ju se ne živi. Dakle, ljubav koja je življena, a ne zato što je zaslužena, već zato što je slobodno darovana i primljena.
Radi se o osobi koja dolazi iz samog Očeva života, o Duhu Svetom, onome koji nas otvara iskustvu ljubavi i omogućuje da iskusimo spoznaju, onu Očevu, kako nas On vidi, kako nas ljubi, dotle da daje svoga Sina (usp. Iv 3,16), koji preuzima naše tijelo, kako bi se u njegovoj smrti nama otvorila istina ljubavi koja nadilazi smrt.
Ta smrt koja nas toliko plaši i uvjetuje cijelo naše življenje, blokira nas, čak nas dovodi do toga da stvaramo maštu, filozofiju, misao o Bogu koji ne postoji i koji nema nikakve veze s Ocem našeg Gospodina Isusa Krista i koji nema nikakve veze s onim Bogom koji je naš Otac. Samo unutar ovog vala ljubavi uspijevamo spoznavati „kao što sam i spoznat“ (1 Kor 13, 12).
Spoznajem počevši od toga kako sam spoznat, od toga kako sam voljen.
Spoznaja ima svoje korijene u iskustvu ljubavi.
Nažalost, povijest svjedoči o nečemu što se ne uspijeva uskladiti s tom riječju Gospodnjom.
Bez Duha Svetoga i bez liturgijskog, euharistijskog iskustva koje nas uvodi u kraljevstvo Oca Gospodina našega Isusa Krista, teško je doživjeti iskustvo da smo uistinu spoznati.
Čini se da naša formacija posljednjih stoljeća nije predviđala provjeru je li osoba ima iskustvo da je Bog spoznaje, dakle da je Bog ljubi.
To se iskustvo očituje u ljubavi prema braći (usp. 1 Iv 4, 11).
Kod onih koji nastavljaju studij teologije ili kateheze, konkretan put u iskustvu besplatne ljubavi prema drugima mora biti apsolutno provjeren.
Jer, kao što smo vidjeli, Ivan jasno kaže da „tko ne ljubi,m ne upozna Boga“ (1 Iv 4, 8).
I ne samo to, nego svijet će nas prepoznati kao Kristove učenike samo ako smo u ljubavi. „Po ovom će svi znati da ste moji učenici: ako budete imali ljubavi jedni za druge“ (Iv 13, 35).
Danas svjedočimo pogubnom urušavanju određenog načina postojanja Crkve, a to se može očitovati kao istinska providnost, oslobođenje.
Još uvijek glasno čujem u ušima ono što mi je jedan gospodin rekao prije nekoliko godina, nakon što sam sudjelovao na misi u jednoj baroknoj crkvi u Rimu: Dragi prijatelju, moram ti baš reći da su na današnjoj misi jedine dvije stvari koje su nedostajale bile vjera i ljubav. Znanja je bilo u izobilju, ali su to bile „prazne riječi“, poput kupole naslikane iznad nas.
Mislim da se svi slažemo da se vjera mora promatrati u konkretnosti a spoznaja Boga u služenju drugima. Inače su dio reklame, kulturnog ruha religije koja koje se više ne dotiče življenja.
Današnji pasus drugog čitanja otvara put koji je apsolutno izvan takvih horizonata. Dobro koje, u svemu, surađuje u ljubavi prema Očevoj volji jest biti u Kristu Isusu. Dobro koje primamo kroz povijest i događaje podudara se s pozivom na sudjelovanje u Kristovom obliku. Dakle, evo pitanja: Koji je to „oblik njegova Sina“ s kojim mi bivamo suobličeni?
Nije moguće da taj „oblik njegova Sina” nema nikakve veze s utjelovljenjem, s vazmenim trodnevljem, s uzašašćem i ispunjenjem, kad se pojavi Krist u slavi svojoj i mi s njime (usp. Kol 3,4). Suobličiti se s Kristovim oblikom ne znači oponašati neki njegov detalj. Svaka crta sličnosti dovodi do toga da živimo cijelog Krista. Nije moguće sudjelovati u njegovim patnjama bez sudjelovanja u njegovom uskrsnuću i tako dalje.
Zanimljivo je kako crkveno zdanje već nekoliko stoljeća više ne pokazuje da je ono slika Kristova tijela niti da čovještvo koje je dio toga tijela i koje se tamo okuplja čini to kako bi otkrilo svoju sve stvarniju sličnost s Kristom Gospodinom, Otkupiteljem i bratom. Vjerojatno našim crkvama nije stalo do toga da pokažu čija su slika. Osim toga, teško je unutra pronaći sliku raspetog Krista koji, primjerice, predstavlja Krista u cjelovitosti njegovog otajstva, to jest utjelovljenog i uskrslog Sina Božjega, koji nas svojom pashalnom žrtvom ujedinjuje sa svojim Ocem, kako bismo ga prepoznali kao našeg Oca.
Kao što je Ratzinger govorio, ne može se istaknuti, izraziti, nacrtati ili propovijedati samo jednu Kristovu dimenziju. Potrebno je, naprotiv, pokazati Krista koji sadrži čitavo pashalno otajstvo, kao što je to, primjerice, slučaj kod raspelâ Sarzane ili Rosana, gdje se očituje čitavo Kristovo otajstvo.
U suprotnom riskiramo predstaviti vjernicima sliku s kojom smo pozvani da se suobličimo, a koja je samo jedan dio tog otajstva, primjerice muku Kristovu, na kojoj smo toliko inzistirali da smo ljude udaljili jer nismo pokazali ishod te žrtve.
Pozvani smo dakle prihvatiti, jer iz iskustva da smo spoznati u onoj ljubavi koju sam Bog očituje ujedinjujući se s nama, možemo primiti sveobuhvatni pogled.
Jer smo pozvani u zajedništvo Sina svojega Isusa Krista (usp. 1 Kor 1, 9), a to zajedništvo je prijelaz s Kristom i u Kristu u kraljevstvo Božje.
SJEMENJA je rubrika Centra Aletti dostupna svakoga petka. Svakoga tjedna, osim nedjeljne propovijedi u audio obliku, bit će dostupno na web stranici LIPA produbljivanje nedjeljnih ili blagdanskih čitanja euharistijske liturgije
